Styl ogrodu wpływa nie tylko na wygląd posesji, ale także na sposób jej użytkowania i atmosferę, jaką tworzy. Dwa najbardziej klasyczne kierunki w projektowaniu przestrzeni zielonych to ogród francuski i ogród angielski. Każdy z nich reprezentuje zupełnie inne podejście do kompozycji, symetrii, natury i funkcjonalności. W tym artykule porównujemy oba style, wyjaśniamy ich cechy charakterystyczne, pochodzenie i wpływ na współczesne ogrodnictwo.
Charakterystyka ogrodu francuskiego
Ogród francuski, zwany również ogrodem w stylu klasycznym lub geometrycznym, to kwintesencja porządku i symetrii. Jego głównym celem jest podporządkowanie natury ludzkiej kontroli i ukazanie harmonii, precyzji oraz elegancji. Wszystkie elementy, od roślin po ścieżki i fontanny, są rozmieszczone w sposób zaplanowany i uporządkowany. Najbardziej znanym przykładem takiego ogrodu jest park wokół Pałacu w Wersalu, który stanowi wzorzec dla tego typu kompozycji.
Centralnym punktem ogrodu francuskiego jest zwykle oś widokowa – szeroka aleja lub wodna tafla, od której promieniście rozchodzą się symetryczne sekcje z żywopłotami, rabatami i elementami architektury ogrodowej. Roślinność jest formowana, cięta i pielęgnowana w sposób regularny, często w geometryczne kształty. Każdy szczegół ma swoje miejsce, a natura ma tu służyć estetycznej idei perfekcji.
Charakterystyka ogrodu angielskiego
Ogród angielski to przeciwieństwo formalizmu ogrodu francuskiego. Inspiracją dla jego powstania była natura w jej nieskrępowanej, dzikiej formie. Celem projektanta ogrodu angielskiego jest stworzenie wrażenia naturalnego krajobrazu, który choć dokładnie zaplanowany, sprawia wrażenie spontanicznego. Charakterystyczne są tu kręte ścieżki, nieregularne linie, różnorodność roślin i elementy wodne, które wyglądają jak naturalne stawy czy strumienie.
Ten typ ogrodu nie narzuca roślinności sztywnej formy. W zamian daje jej przestrzeń do wzrostu i swobodnego przenikania się gatunków. Dużą rolę odgrywają drzewa, byliny i trawy ozdobne. Ogród angielski to także miejsce sentymentalne, pełne romantyzmu i refleksji. Często wprowadza się do niego elementy takie jak altany, ławki, małe mostki czy ruiny w stylu klasycystycznym, które mają nawiązywać do melancholii i kontemplacji.
Różnice w pielęgnacji i użytkowaniu
Pielęgnacja ogrodu francuskiego wymaga dużego zaangażowania, precyzji i regularności. Cięcia formujące, dokładne przycinanie żywopłotów, kontrola symetrii oraz utrzymywanie porządku to nieodłączne elementy utrzymania takiego założenia. Każda niekontrolowana ekspansja roślin jest traktowana jako błąd estetyczny, który należy jak najszybciej skorygować. Z tego powodu ogrody francuskie są droższe w utrzymaniu i wymagają stałej obecności ogrodnika.
Z kolei ogród angielski, choć pozornie swobodny, również wymaga wiedzy i planowania, ale jego konserwacja nie jest tak czasochłonna. Wystarczy kontrola ekspansji roślin, okresowe przycinanie oraz dbanie o elementy małej architektury. Dzięki mniejszym wymaganiom w zakresie precyzyjnej pielęgnacji, styl angielski jest częściej wybierany przez osoby, które wolą naturalny wygląd ogrodu i nie chcą spędzać wielu godzin tygodniowo na jego utrzymaniu.
Styl a funkcjonalność przestrzeni
Ogród francuski z uwagi na swoją formalność lepiej komponuje się z dużymi budynkami – pałacami, willami, urzędami. Jego monumentalny charakter podkreśla rangę obiektu i nadaje przestrzeni reprezentacyjnego charakteru. Często nie jest to ogród użytkowy, lecz estetyczny – służy głównie do podziwiania z okien lub z centralnej alei. Rzadziej znajdziemy w nim miejsce na relaks czy odpoczynek, a częściej na pokaz i prezentację prestiżu.
Ogród angielski jest bardziej uniwersalny i funkcjonalny. Sprawdza się zarówno przy domach jednorodzinnych, jak i w przestrzeniach publicznych. Można w nim znaleźć zaciszne miejsca do czytania, pikników czy rekreacji z dziećmi. Jest to ogród, który w naturalny sposób łączy się z codziennym życiem i w którym każdy element ma swoje miejsce, ale nie musi podporządkowywać się geometrycznym regułom.
Koszty założenia i utrzymania ogrodu
Koszt założenia ogrodu francuskiego jest znacznie wyższy niż w przypadku ogrodu angielskiego. Wynika to z konieczności zakupu dużej ilości sadzonek do formowania żywopłotów, instalacji elementów architektury ogrodowej takich jak fontanny, symetryczne rabaty, a także z konieczności zaangażowania architekta krajobrazu specjalizującego się w klasycznych układach. W 2025 roku koszt założenia ogrodu francuskiego o powierzchni 500 m² może wynosić od 60 000 do 100 000 zł, w zależności od stopnia skomplikowania i jakości materiałów.
Utrzymanie ogrodu francuskiego to wydatek stały. Koszt roczny regularnej pielęgnacji, przycinania i serwisowania elementów takich jak nawodnienie czy oświetlenie, to dodatkowe 12 000–20 000 zł. W przeciwieństwie do tego, ogród angielski, choć również wymaga projektu, jest znacznie tańszy. Koszt jego założenia dla tej samej powierzchni to zazwyczaj 30 000–50 000 zł. Jest bardziej elastyczny w doborze roślin i mniej wymagający pod względem precyzyjnej pielęgnacji.
Koszty utrzymania ogrodu angielskiego są też niższe. Roczne wydatki na jego konserwację oscylują w granicach 5000–10 000 zł, w zależności od rodzaju roślin i częstotliwości prac ogrodniczych. Warto jednak pamiętać, że ogród w stylu angielskim dojrzewa z czasem, więc na efekt końcowy trzeba poczekać kilka sezonów. W ogrodzie francuskim efekt widać natychmiast po zakończeniu prac, ale utrzymanie tej formy przez lata wymaga stałego wysiłku i kosztów.
Doświadczona content writerka, od 5 lat pisze teksty na różne tematy. W wolnych chwilach zajmuje się domem, a w szczególności dwoma psami.
