Jeśli planujesz kupić biżuterię, inwestować w złoto albo po prostu chcesz zrozumieć, dlaczego jedna obrączka kosztuje znacznie więcej niż inna, mimo że obie są „złote” – musisz wiedzieć, czym są próby złota. To nie jest marketingowy chwyt, tylko konkretna informacja o zawartości czystego kruszcu w danym wyrobie. Im wyższa próba, tym więcej czystego złota. Ale czy wyższa próba zawsze oznacza lepszy wybór? Niekoniecznie.
Co oznacza próba złota i jak się ją oznacza?
Próba złota to wartość określająca, ile czystego złota znajduje się w danym stopie – podawana w promilach. Na przykład próba 585 oznacza, że w 1000 jednostkach masy stopu znajduje się 585 jednostek czystego złota, czyli 58,5%. Pozostałe 41,5% to inne metale, takie jak miedź, srebro czy cynk, które wpływają na twardość, kolor i trwałość wyrobu.
W Polsce, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i przepisami probierczymi, obowiązuje siedem prób złota: 999, 960, 750, 585, 500, 375 i 333. Wszystkie te wartości są określane przez Główny Urząd Miar i oznaczane specjalnymi cechami probierczymi, które znajdziesz wybite na każdym legalnie sprzedawanym wyrobie ze złota. Dzięki temu masz gwarancję, że kupujesz produkt o deklarowanej zawartości kruszcu.
Próba 999 – najczystsze złoto, ale niekoniecznie do noszenia
Złoto próby 999 zawiera aż 99,9% czystego kruszcu. To najczystsza forma złota dostępna na rynku i właśnie z takiego metalu produkuje się sztabki inwestycyjne, monety bulionowe i certyfikowane formy lokacyjne. Nie znajdziesz go raczej w pierścionkach czy łańcuszkach, bo to złoto jest bardzo miękkie. Łatwo się rysuje, odkształca i nie nadaje się do codziennego użytkowania w formie biżuterii.
Cena za gram złota próby 999 w maju 2025 roku wynosi około 300–320 zł, co oznacza, że 10-gramowa sztabka może kosztować ponad 3 000 zł, nie licząc marży dystrybutora. Jeśli więc interesuje cię inwestycja, a nie noszenie – ta próba będzie dla ciebie najbardziej opłacalna.
Próba 750 – luksusowa biżuteria dla wymagających
Złoto próby 750 zawiera 75% czystego złota. Jest to bardzo popularna próba w jubilerstwie luksusowym – stosowana zwłaszcza w pierścionkach zaręczynowych, obrączkach i biżuterii projektowanej na zamówienie. Ma intensywnie złoty kolor, dobrze się poleruje i daje efekt „bogatego” kruszcu.
Za gram wyrobu próby 750 zapłacisz średnio od 240 do 260 zł. Biżuteria tej klasy nie tylko pięknie się prezentuje, ale też zachowuje wysoką wartość na rynku wtórnym. Wymaga jednak delikatności – ze względu na dużą zawartość złota jest nieco bardziej podatna na zarysowania niż niższe próby.
Próba 585 – złoty standard w Polsce
Złoto próby 585 to kompromis między jakością a trwałością. Zawiera 58,5% czystego złota, a pozostałe 41,5% to stopy zwiększające twardość i odporność na uszkodzenia. W Polsce to właśnie ta próba dominuje w sklepach jubilerskich – szczególnie w pierścionkach, łańcuszkach i kolczykach.
Cena za gram złota próby 585 to około 200–220 zł. Taka biżuteria jest bardziej odporna na codzienne użytkowanie, dobrze się prezentuje i można ją nosić bez obaw o szybkie uszkodzenia. Jeśli szukasz biżuterii na lata, ale nie chcesz wydawać fortuny – to wybór, który warto rozważyć.
Próba 500 i niższe – trwałość kosztem zawartości złota
Próby 500, 375 i 333 to niższe klasy stopów złota. Zawierają odpowiednio 50%, 37,5% i 33,3% czystego kruszcu. Im niższa próba, tym bardziej odporny materiał – ale też mniej intensywny kolor i niższa wartość. Biżuteria wykonana z takich prób jest tańsza – cena za gram próby 333 zaczyna się już od około 130–140 zł. To dobry wybór dla osób, które chcą nosić złotą biżuterię, ale mają ograniczony budżet.
Doświadczona content writerka, od 5 lat pisze teksty na różne tematy. W wolnych chwilach zajmuje się domem, a w szczególności dwoma psami.