ESG to skrót od Environmental, Social, Governance, czyli środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. To zestaw kryteriów, według których ocenia się, jak firma radzi sobie z odpowiedzialnością ekologiczną, społeczną i jak jest zarządzana. Nie chodzi tu o PR czy „bycie eko dla lajków”. Chodzi o realne działania, które mają wpływ na wartość firmy, jej ryzyko inwestycyjne i długoterminową stabilność.
Co kryje się za literami ESG?
Environmental to wszystko, co dotyczy wpływu firmy na środowisko. Emisja CO₂, zużycie wody, gospodarka odpadami, efektywność energetyczna, a nawet wpływ na bioróżnorodność. Jeśli twoja firma emituje rocznie 500 ton CO₂, a średnia w branży to 300 ton, to dla inwestorów jesteś ryzykowny. Obniżenie emisji o 20% może realnie obniżyć Twoje koszty energii i poprawić ocenę w ratingach ESG.
Social to relacje z pracownikami, klientami i lokalnymi społecznościami. Chodzi o płace, różnorodność, prawa człowieka w łańcuchu dostaw, bezpieczeństwo pracy. Przykład? W 2023 r. firmy z wysokimi wynikami w obszarze S miały o 8,6% wyższy poziom retencji pracowników niż te z niskimi wynikami.
Governance to struktury zarządcze, przejrzystość, niezależność rady nadzorczej, uczciwość podatkowa, unikanie konfliktów interesów. Firma, w której zarząd pobiera premie mimo strat i niepublikowanych raportów finansowych, to czerwona flaga dla każdego inwestora.
Dlaczego ESG się opłaca?
Jeszcze dekadę temu ESG było traktowane jako dodatek. Dziś wpływa bezpośrednio na wycenę firmy, dostęp do finansowania i decyzje zakupowe klientów.
Fundusze inwestycyjne wycofują się z firm o niskich standardach ESG. Według danych Morningstar, w samym 2022 roku fundusze zrównoważone przyciągnęły ponad 370 miliardów dolarów netto, mimo globalnych spadków rynkowych.
Banki oferują lepsze warunki finansowania firmom z wysokimi ocenami ESG. Przykład: Santander i BNP Paribas oferują tzw. sustainability-linked loans, w których obniżka marży kredytowej może wynieść nawet 0,10–0,25 punktu procentowego, jeśli firma spełnia określone cele środowiskowe lub społeczne.
Klienci też głosują portfelem. 73% konsumentów z pokolenia Z twierdzi, że gotowi są zapłacić więcej za produkty marek dbających o środowisko i prawa człowieka.
Czy są obowiązki prawne związane z ESG?
Tak, i będzie ich coraz więcej. W Unii Europejskiej obowiązuje dyrektywa CSRD, która od 2024 roku wymaga od dużych firm szczegółowego raportowania niefinansowego – w tym danych ESG. Dotyczy to firm zatrudniających ponad 250 osób i mających obroty powyżej 40 mln euro. Do 2028 roku obowiązek obejmie także mniejsze firmy.
Raporty ESG będą musiały być weryfikowane przez niezależnych audytorów. To oznacza, że nie wystarczy ogólna deklaracja o „zrównoważonym rozwoju”. Trzeba przedstawić konkretne liczby, np. zużycie energii w GWh, emisje gazów cieplarnianych w tonach CO₂e, liczbę wypadków przy pracy, czy udział kobiet w zarządzie.
Jak zacząć wdrażać ESG w praktyce?
Po pierwsze, musisz wiedzieć, co mierzyć. Audyt ESG to pierwszy krok. Zbierasz dane o tym, ile emitujesz, jak zarządzasz odpadami, jakie masz praktyki HR i jak wygląda struktura zarządu.
Potem ustalasz cele. Nie musisz od razu osiągać neutralności klimatycznej, ale np. zmniejszenie emisji CO₂ o 15% w ciągu dwóch lat to mierzalny i sensowny cel. Udział kobiet na stanowiskach kierowniczych możesz zwiększyć z 10% do 30%. Transparentność wynagrodzeń wprowadzisz poprzez audyt płac.
Wreszcie – raportuj i komunikuj. Wewnętrznie i zewnętrznie. Inwestorzy, partnerzy i pracownicy chcą wiedzieć, gdzie jesteś i dokąd zmierzasz. Firmy, które publikują roczne raporty ESG, notują przeciętnie o 4,4% wyższą wartość rynkową niż te, które tego nie robią.
Doświadczona content writerka, od 5 lat pisze teksty na różne tematy. W wolnych chwilach zajmuje się domem, a w szczególności dwoma psami.
